Beginnende leraren aan het begin van een nieuw schooljaar

In het voorjaar 2018 ondertekenden de onderwijspartners een nieuwe cao die voorziet in een breed en samenhangend pakket aan loopbaanmaatregelen met de klemtoon op de startende leraren. Dankzij lokale lerarenplatforms voor vervangingen en de mogelijkheid om korte vervangingen te bundelen, krijgen scholen meer armslag in hun personeelsbeleid en tijdelijke leraren meer werkzekerheid. Deze cao realiseert zo ook de doelstellingen van het loopbaanpact voor starters en tijdelijke leerkrachten.  Er wordt voorzien in een doorgedreven aanvangsbegeleiding voor elke starter in de toekomst. Door intensieve coaching kan hij of zij geleidelijk ingroeien in de job en zijn of haar competenties als leraar verder ontwikkelen en waar nodig bijsturen.

De intenties van de overheid, de vakorganisaties en de koepels zijn duidelijk en waardevol. Is het werkveld voldoende klaar om deze doelen waar te maken? Bij het uitbouwen van de aanvangsbegeleiding kan volgend onderzoek een belangrijke input geven om deze begeleiding in te vullen.

Ruth Harmsen, Michelle Helms-Lorenz, Ridwan Maulana & Klaas van Veen (2018) The relationship between beginning teachers’ stress causes, stress responses, teaching behaviour and attrition, Teachers and Teaching, 24:6, 626-643,

https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/13540602.2018.1465404

Stress bij beginnende leraren heeft veel te maken met ‘lerarenstijl’. Coaching is hierbij belangrijk voor alle leraren en ook in de lerarenopleiding zou meer aandacht kunnen besteed worden aan de competentie klasmanagement.

Teachers deal with a wide variety of stress causes on a daily basis. A number of stress causes 
for teachers, including high job demands, pupil misbehaviour, poor working conditions,
poor relationships at work, role conflict, role ambiguity, lack of autonomy, poor school ethos 
and lack of developmental opportunities, were revealed in many studies.

Een belangrijke conclusie uit het onderzoek is:

This study highlights that experienced negative pupil aspects are directly related to tension, negative emotions and discontent. In addition, this study shows that negative emotions are related to teaching behaviour, and discontent to attrition. Because relationships with pupils are central to teachers, future efforts to reduce teacher stress, attrition and the negative effect of stress should be directed towards the improvement of teacher–student relationships. It seems that learning how to cope with student misbehaviour and to improve poor teacher–student relationships effectively would take a great amount of the pressure away.

Het rapport geeft een link naar de website www.vriendelijkordehouden.nl om aan te geven hoe effectief klasmanagement kan ontwikkeld worden. Johan ’t Hart is een ervaren muziekdocent die les geeft op het Pieter Nieuwland College in Amsterdam. In zijn voortdurende zoektocht naar verbetering in zijn lessen vond hij verschillende collega’s en onderwijsexperts zoals Astrid Boon (orthopedagoog) en Gert Biesta (Onderwijspedagoog) met interessante visies. Met hen wisselde hij kennis, ervaringen en nieuwe ideeën uit wat leidde tot de aanpak Vriendelijk orde houden.