In het begin van de 20ste eeuw is er een aantal pedagogen en onderwijskundigen dat afstand neemt van de oude school van de 19de eeuw. De “Reform” pedagogen bekritiseren de formalistische en intellectualistische principes van het Herbartianisme die toen een belangrijke plaats innamen. Deze onderwijskundige richting was vertegenwoordigd door aanhangers van Johann Friedrich HERBART (1776-1841) en zowel in Europa als in de Verenigde Staten van Amerika bepalend voor de wijze waarop het onderwijs werd uitgebouwd. Na 1890 zien we op talrijke plaatsen tegelijk onderwijskundige pioniers optreden die nieuwe pedagogische uitgangspunten op weliswaar verscheidene wijze uitwerken in de praktijk. Zonder volledigheid na te streven noemen we: John Dewey en Helen Parkhurst in Amerika; Maria Montessori in Italië; Ovide Decroly in België; Célestin Freinet in Frankrijk; Peter Petersen en Rudolf Steiner in Duitsland; Kees Boeke en Jan Ligthart in Nederland. Voor de tweede wereldoorlog ontstonden op initiatief van de reformpedagogen vernieuwingsscholen als geïsoleerde eilandjes in een vreemde maatschappelijke omgeving. Nadien komen de onderwijsvernieuwingen in een andere fase terecht en wordt de onderwijsvernieuwing een beleidstaak van de centrale overheid en de regering.
CD-ROM : J. Bronkhorst, T. Even-Snippers, Onderwijsvernieuwing en reformpedagogiek in beeld. Thieme Meulenhoff bv, 2005.
https://www.bloggen.be/onderwijskrant/archief.php?ID=3059629
Meer info in het artikel van Carlos Martens : 4_2 nieuwe schoolbeweging
