Een vrijblijvende taaltoets voor de lerarenopleiding is geen stap vooruit om de kwaliteit van onze toekomstige leraren te waarborgen. Enkele opleidingen juichen in deze corona tijden met hun stijgend aantal inschrijvingen. De economische onzekerheid drijft jongeren naar beroepen die werkzekerheid garanderen. Maar is dit argument voldoende om succesvol de opleiding te volgen en gemotiveerd voor het lerarenberoep te kiezen zodat je er professionele voldoening kan vinden. Vooral de intrinsieke beroepsmotivatie moet primeren om goede leraren te kunnen opleiden en dat is meer dan beschikken over taalcompetenties en een bagage kennis. Durven de opleidingen hun kandidaat leraren een spiegel voorhouden en hun eigen economische belangen opzij schuiven? Volgens een recent onderzoek van het Kohnstamm Instituut besteden de opleidingen te weinig zorg aan de intake van abituriënten.
De opleidingen achterhalen nauwelijks of studenten echt leraar willen worden en wat voor leraar dan precies. Ze kijken vooral naar de meetbare, academische vaardigheden van de kandidaten. Niet verrassend dus dat de intake vooral voorspelt wie succesvol zou zijn als student en nauwelijks wie het goed zou doen voor de klas.
Zie: https://didactiefonline.nl/artikel/zelfreflectie-voorkomt-verkeerde-studiekeuze
Snoek, M., Kösters, J., Van Blankenstein, F., Meijer, J., Bisschop, P., Heyma, A., Van der Ven, K., Van der Ark, A., & Schenke, W. (2020). Intake en zelfselectie voor de lerarenopleidingen. Voorspellende waarde, effecten en onderliggende mechanismen van intakeprocedures in de lerarenopleidingen.
https://lero.kohnstamminstituut.nl/downloads.html
Studenten hebben over het algemeen dikwijls verkeerde verwachtingen van hun opleiding en beroep. De studiekeuzecheck zou hierin meer ondersteuning kunnen bieden dan nu het geval is.
Het onderzoek geeft handvatten om bij de inrichten van intakeprocedures meer systematisch te focussen op het ondersteunen van het proces van zelfselectie bij studenten. Dit is een langdurig proces dat start in het secundair onderwijs. Voorkomen moet worden dat de focus (zowel in de ogen van opleidingen als aankomende studenten) te veel ingericht wordt vanuit de gedachte van selectie en daarmee de nadruk legt op het advies dat de opleiding geeft aan studenten om wel of niet te starten met de opleiding. Dit advies blijkt weinig effect te hebben op de inschrijving van studenten. Bovendien staat dan de opleiding centraal en niet zozeer de student met zijn of haar keuzeproces.
(aangepaste versie van p.154-155 in: https://lero.kohnstamminstituut.nl/pdf/20200803_Rapport_Intake_en_zelfselectie.pdf)
Bij een waardevolle intake staan drie vragen centraal:
- Kan ik succesvol aan deze opleiding studeren?
- Wil ik leraar worden en zo ja, wat voor leraar?
- Kan ik een succesvolle leraar worden?
Studenten worden zo aan het denken gezet over zichzelf en hun toekomst, wat de kans op een verkeerde studiekeuze mogelijk verkleint.
