In het onderwijs bestaat groeiende aandacht voor de ontwikkeling van de ‘executieve functies’. Zie een eerder gepubliceerd bericht: https://www.interactum.be/web/executive-functies-jonge-kinderen/
Vaardigheden zoals aandacht, plannen, en impulsregulatie zijn erg belangrijk voor het leren en het presteren op school. Leerlingen verschillen sterk in deze vaardigheden aan het eind van de kindertijd en in de vroege adolescentie. Het is niet goed bekend waar die verschillen vandaan komen maar toch is het belangrijk om dat te weten. Meer inzicht geeft ook meer mogelijkheden om de ontwikkeling van leerlingen te ondersteunen. Aan de Vrije Universiteit Amsterdam onderzocht prof. Jelle Jolles (hoogleraar neuropsychologie) e.a. het executief functioneren bij een grote groep 9-12 jarigen. Drie factoren die verantwoordelijk kunnen zijn voor de individuele verschillen betreffen leeftijd, sekse, en het opleidingsniveau van de ouders. De resultaten zijn gepubliceerd in het open access tijdschrift Frontiers in Psychology.
https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fpsyg.2017.00481/full
De resultaten, samengevat
Oudere leerlingen zijn – zoals verwacht – beter in staat om op te letten in de les, hun schoolwerk te organiseren en hun gedrag te reguleren dan jongere leerlingen. Een nieuwe bevinding is dat de ontwikkeling van deze vaardigheden anders verloopt bij meisjes dan bij jongens: meisjes zijn aan het eind van de basisschool vaardiger in het reguleren van hun gedrag dan jongens. Ook nieuw is de bevinding dat ouders en leraren een ander oordeel hebben over de plannings- en organisatievaardigheden: bij meisjes maar niet bij jongens. Deze resultaten hebben implicaties voor de onderwijspraktijk.
Implicaties voor het onderwijs, samengevat
Uit het onderzoek blijkt dat belangrijke executieve functies zoals aandacht, plannen en organiseren, en de impulsregulatie nog volop in ontwikkeling zijn aan het eind van de basisschool, maar dat deze ontwikkeling niet voor ieder kind hetzelfde verloopt. De resultaten suggereren dat meisjes aan het eind van de basisschool wat verder zijn in de ontwikkeling van executieve functies dan jongens, waardoor ze op school mogelijk ook iets beter presteren. Hiermee pleit het onderzoek voor een meer gedifferentieerde aanpak: het kan zinvol zijn om de executieve functies van jongens – die wat achterlopen – gericht te trainen.
Tot slot is een implicatie dat leraren en ouders zich realiseren dat zij de executieve functies van meisjes verschillend kunnen beoordelen en dat ze hierover met elkaar in gesprek moeten gaan.
Uit: http://www.jellejolles.nl/9-12-jarige-meisjes-zijn-beter-in-zelfregulatie-dan-jongens/
De blog van prof. Jelle Jolles biedt zeer toegankelijke teksten over de nieuwe inzichten van de neurowetenschappen en de implicaties op gezondheidszorg en onderwijs. Discussies over hoe we het onderwijssysteem en de manier waarop we leren kunnen verbeteren, zijn uitermate interessant.
http://www.jellejolles.nl/blog/